Dzięki szczegółowemu opisowi drogi do kwalifikacji dowiesz się jakie wymagania należy spełnić aby zostać biegłym rewidentem. Posiadając kwalifikacje zawodowe możesz pracować na stanowisku biegłego rewidenta w firmie audytorskiej lub prowadzić samodzielną działalność. Twoje miesięczne zarobki brutto mogą zaczynać się od 10 tys. zł!

Zawód biegłego rewidenta polega na wykonywaniu czynności rewizji finansowej.

Biegły rewident może wykonywać zawód jako:

1) osoba fizyczna prowadząca działalność we własnym imieniu i na własny rachunek,
2) wspólnik podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych,
3) osoba pozostająca w stosunku pracy z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych,
4) osoba niepozostająca w stosunku pracy i nieprowadząca działalności we własnym imieniu i na własny rachunek, pod warunkiem zawarcia umowy cywilnoprawnej z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych.

Postępowanie kwalifikacyjne

Warunkiem przystąpienia do postępowania kwalifikacyjnego jest złożenie do Komisji Egzaminacyjnej, w terminie określonym przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów, zgłoszenia o przystąpieniu do postępowania kwalifikacyjnego oraz kwestionariusza osobowego zawierającego:

• imię i nazwisko;
• datę i miejsce urodzenia;
• rodzaj i numer dokumentu tożsamości;
• obywatelstwo;
• wykształcenie;
• adres zamieszkania;
• dwie fotografie.

Kandydat na biegłego rewidenta zakwalifikowany do egzaminu uiszcza opłatę egzaminacyjną na pokrycie kosztów przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego, stanowiącą przychód Krajowej Izby Biegłych Rewidentów. Opłata za egzamin pisemny jest ustalana w kwocie nieprzekraczającej równowartości 20%, zaś za egzamin dyplomowy w kwocie nieprzekraczającej równowartości 30% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy.

Egzaminy

Egzaminy składają się z pytań testowych i zadań sytuacyjnych obejmujących 10 tematów egzaminacyjnych z zakresu:

1. teorii i zasad rachunkowości;
2. zasad sporządzania sprawozdań finansowych, w tym skonsolidowanych sprawozdań finansowych;
3. międzynarodowych standardów sprawozdawczości finansowej;
4. analizy finansowej;
5. rachunku kosztów i rachunkowości zarządczej;
6. zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej;
7. rewizji finansowej;
8. standardów rewizji finansowej;
9. etyki zawodowej i niezależności biegłego rewidenta;
10. wymogów prawnych dotyczących badania sprawozdań finansowych oraz biegłych rewidentów i podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych.

W trakcie egzaminów sprawdzana jest także wiedza niezbędna dla rewizji finansowej z zakresu:

1. prawa spółek i ładu korporacyjnego;
2. prawa o postępowaniu upadłościowym i naprawczym;
3. prawa podatkowego;
4. prawa cywilnego;
5. prawa pracy i ubezpieczeń społecznych;
6. prawa bankowego;
7. prawa ubezpieczeniowego;
8. technologii informacyjnych i systemów komputerowych;
9. mikroekonomii i makroekonomii;
10. matematyki i statystyki;
11. podstawowych zasad zarządzania finansowego w jednostkach gospodarczych.

Egzamin składa się z części pisemnej i ustnej.

Egzaminy pisemne składają się z czterech sesji egzaminacyjnych, z których każda obejmuje 2 albo 3 egzaminy.  Zaliczenie egzaminów pisemnych z sesji I jest warunkiem przystąpienia do egzaminów pisemnych z sesji II. Egzaminy pisemne z sesji II i z sesji III kandydat na biegłego rewidenta może zdawać łącznie, a ich zaliczenie jest warunkiem przystąpienia do egzaminów pisemnych z sesji IV. Egzaminy z sesji od I do IV stanowią cykl egzaminacyjny.

Część pisemna składa się z 4 bloków tematycznych zawierających łącznie 95 pytań testowych jednokrotnego wyboru i 7 zadań sytuacyjnych.

Pytanie testowe jest pytaniem jednokrotnego wyboru, które jest oceniane w następujący sposób:

• odpowiedź prawidłowa — dwa punkty;
• odpowiedź nieprawidłowa — minus jeden punkt;
• brak odpowiedzi — zero punktów.

Zadanie sytuacyjne oceniane jest według skali punktowej podanej w zadaniu. Za nieprawidłowo rozwiązane zadanie lub brak rozwiązania nie stosuje się punktów ujemnych. Warunkiem zdania egzaminu pisemnego jest uzyskanie co najmniej 60 % maksymalnej liczby punktów z każdego bloku tematycznego.

Czas trwania poszczególnych egzaminów pisemnych jest uzależniony od liczby pytań testowych i zadań sytuacyjnych i nie może przekroczyć 240 minut.

Akty prawne wchodzące w skład testu: 

• Kodeks pracy
• Kodeks karny skarbowy: część ogólna
• Kodeks cywilny: część ogólna, część rzeczowa, zobowiązania
• Kodeks spółek handlowych
• Prawo upadłościowe i naprawcze
• Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej: Źródła prawa
• Ustawa o finansach publicznych
• Ordynacja podatkowa
• Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych
• Prawo dewizowe
• Ustawa o podatku od towarów i usług
• Ustawa o podatku akcyzowym
• Ustawa o grach hazardowych
• Prawo celne

W trakcie egzaminu pisemnego kandydat na biegłego rewidenta może korzystać z przepisów prawa ogłoszonych w dziennikach urzędowych lub zawartych w zbiorach przepisów bez komentarzy, norm zawodowych, standardów rachunkowości, standardów rewizji finansowej, wskazówek Krajowej Rady Biegłych Rewidentów oraz z urządzeń ułatwiających liczenie (kalkulatorów), z wyjątkiem urządzeń posiadających funkcje gromadzenia, przetwarzania i przenoszenia danych.

Po zakończeniu egzaminu pisemnego kandydat na biegłego rewidenta zwraca pracę egzaminacyjną oraz zaklejoną kopertę z danymi osobowymi, które są oznaczane przez członków składu egzaminacyjnego numerem identyfikacyjnym.

Nie podlegają ocenie prace egzaminacyjne, które:

• zawierają inne, poza przydzielonym numerem identyfikacyjnym, elementy pozwalające na identyfikację pracy kandydata na biegłego rewidenta;
• nie zawierają kompletu arkuszy z pytaniami testowymi oraz z zadaniami sytuacyjnymi;
• są rozwiązane w sposób nietrwały lub nieczytelny.

Część ustna trwa nie dłużej niż 50 minut i polega na udzieleniu odpowiedzi na 5 pytań zawartych w jednym z 10 zestawów, wylosowanym przez kandydata na biegłego rewidenta.

Udzielone odpowiedzi oceniane są z uwzględnieniem poprawności i spójności odpowiedzi oraz umiejętności stosowania przepisów prawa. Podczas części ustnej nie można korzystać z żadnych pomocy.

Niezaliczenie części ustnej jest równoznaczne z niezaliczeniem egzaminu.

Komisja może zwolnić kandydata na biegłego rewidenta, na jego wniosek, z egzaminów z przedmiotów objętych postępowaniem kwalifikacyjnym, jeżeli w tym zakresie zdał egzaminy uniwersyteckie lub równorzędne.

Praktyka

W trakcie odbywania praktyki kandydat na biegłego rewidenta powinien nabyć umiejętności w zakresie:

• znajomości organizacji i techniki prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz sposobów spełniania wymagań stawianych dokumentowaniu zapisów księgowych;
• ewidencji zdarzeń gospodarczych oraz sporządzania sprawozdań finansowych i deklaracji podatkowych, ubezpieczeniowych oraz innych sprawozdań i deklaracji;
• posługiwania się przepisami prawa niezbędnymi w realizacji zadań służb finansowo-księgowych.

Praktyka odbywa się w:

1. jednostkach zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych, zgodnie z ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223, Nr 157, poz. 1241 i Nr 165, poz. 1316);
2. podmiotach prowadzących usługowo księgi rachunkowe,
3. podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych, jeżeli prowadzą usługowo księgi rachunkowe.

Praktyka odbywa się:

1. na podstawie stosunku pracy w wymiarze czasu pracy nie mniejszym niż pół etatu;
2.  na podstawie umowy cywilnoprawnej,
3. na podstawie umowy spółki, w której kandydat na biegłego rewidenta jest wspólnikiem, partnerem lub komplementariuszem;
4. w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej przez kandydata na biegłego rewidenta.

Kandydat na biegłego rewidenta ma obowiązek, w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia praktyki, powiadomić w formie pisemnej Komisję o miejscu, formie odbywania praktyki i dacie jej rozpoczęcia oraz przekazać oświadczenie podmiotu lub jednostki, w której odbywa praktykę, że spełnia warunki.

Komisja stwierdza odbycie praktyki, na wniosek kandydata na biegłego rewidenta zawierający imię i nazwisko oraz numer indeksu, na podstawie dokumentów potwierdzających odbycie praktyki.

Komisja może zwolnić kandydata na biegłego rewidenta, na jego wniosek, z praktyki, jeżeli kandydat na biegłego rewidenta:

1. był zatrudniony w podmiocie uprawnionym do badania sprawozdań finansowych przez co najmniej 3 lata albo
2. pozostawał w stosunku pracy na samodzielnym stanowisku w komórkach finansowo-księgowych co najmniej 3 lata lub posiada uprawnienia inspektora kontroli skarbowej albo
3. posiada certyfikat księgowy uprawniający do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Aplikacja

W trakcie odbywania aplikacji kandydat na biegłego rewidenta powinien nabyć umiejętności wymagane do wykonywania zawodu biegłego rewidenta, a w szczególności w zakresie:

• wyboru i stosowania właściwych metod i technik w procesie badania sprawozdań finansowych;
• opracowywania dokumentacji badania sprawozdań finansowych, w tym dokumentacji roboczej, raportu i opinii biegłego rewidenta oraz wystąpienia porewizyjnego;
• współpracy z przedstawicielami jednostek, których sprawozdania finansowe podlegają badaniu przez biegłego rewidenta.

Aplikację odbywa się w podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych, które:

1. prowadzą badania rocznych sprawozdań finansowych dla co najmniej 10 podmiotów lub
2. zatrudniają lub współpracują z co najmniej 3 biegłymi rewidentami wykonującymi zawód biegłego rewidenta

— oraz zapewniają kandydatom na biegłego rewidenta udział w badaniu sprawozdań finansowych przez okres co najmniej 5 miesięcy w każdym roku aplikacji.

 Aplikacja odbywa się na podstawie stosunku pracy w wymiarze czasu pracy nie mniejszym niż pól etatu. W przypadkach uzasadnionych doświadczeniem zawodowym kandydata na biegłego rewidenta Komisja może wyrazić zgodę na odbywanie aplikacji na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Aplikacja odbywa się pod kierunkiem biegłego rewidenta wyznaczonego przez podmiot, w którym odbywa się aplikację. Pod kierunkiem jednego biegłego rewidenta nie może jednocześnie odbywać aplikacji więcej niż 5 kandydatów na biegłego rewidenta.

Kandydat na biegłego rewidenta może przystąpić do pierwszego roku aplikacji po uprzednim odbyciu praktyki, zaliczeniu egzaminów pisemnych z sesji II i zdaniu co najmniej dwóch egzaminów pisemnych z sesji III.

Kandydat na biegłego rewidenta może przystąpić do drugiego roku aplikacji po zaliczeniu egzaminów pisemnych.

Komisja stwierdza odbycie aplikacji, na wniosek kandydata na biegłego rewidenta zawierający imię i nazwisko oraz numer indeksu, w terminie dwóch miesięcy od dnia otrzymania dokumentów potwierdzających odbycie aplikacji.

Egzamin dyplomowy

Kandydat na biegłego rewidenta przystępuje do ustnego egzaminu dyplomowego przeprowadzanego przez Komisję po:

1) odbyciu rocznej praktyki w zakresie rachunkowości, stwierdzonej przez Komisję;
2) zdaniu z wynikiem pozytywnym egzaminów,
3) odbyciu co najmniej dwuletniej aplikacji, pod kierunkiem biegłego rewidenta, stwierdzonej      przez Komisję.

Egzamin dyplomowy polega na udzieleniu odpowiedzi na 3 pytania zawarte w jednym z 30 zestawów pytań, wylosowanym przez kandydata na biegłego rewidenta. Kolejność udzielania odpowiedzi ustala kandydat na biegłego rewidenta.

Egzamin dyplomowy trwa nie dłużej niż 30 minut. Egzamin dyplomowy odbywa się w obecności przewodniczącego Komisji lub jego zastępcy oraz dwóch członków Komisji.

Udzielone odpowiedzi oceniane są z uwzględnieniem poprawności i spójności odpowiedzi oraz umiejętności wykorzystania zdobytej wiedzy w praktyce.  Egzamin dyplomowy może być powtórzony czterokrotnie w terminach ustalonych przez Komisję.

Kandydat na biegłego rewidenta, który nie zaliczył egzaminu, ma obowiązek ponownie odbyć aplikację.

Termin ogłoszenia wyników wyznacza przewodniczący Komisji albo jego zastępca na dzień przypadający nie później niż w terminie 7 dni od dnia jego przeprowadzenia. Wyniki egzaminów są wpisywane do indeksu kandydata na biegłego rewidenta.

Do rejestru biegłych rewidentów, zwanego może być wpisana osoba fizyczna spełniająca następujące warunki:

1. korzysta z pełni praw publicznych oraz ma pełną zdolność do czynności prawnych;
2. ma nieposzlakowaną opinię i swoim dotychczasowym postępowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu biegłego rewidenta;
3. nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślnie popełnione przestępstwo lub przestępstwo skarbowe;
4. ukończyła studia wyższe w Rzeczypospolitej Polskiej lub zagraniczne studia wyższe uznawane w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędne i włada językiem polskim w mowie i piśmie;
5. odbyła roczną praktykę w zakresie rachunkowości w państwie Unii Europejskiej oraz co najmniej dwuletnią aplikację pod kierunkiem biegłego rewidenta, mającą na celu praktyczne przygotowanie do samodzielnego wykonywania zawodu, przy czym spełnienie tych warunków zostało stwierdzone przez Komisję Egzaminacyjną,
6. złożyła przed Komisją z wynikiem pozytywnym egzaminy dla kandydatów na biegłego rewidenta z wiedzy,
7. złożyła przed Komisją z wynikiem pozytywnym końcowy ustny egzamin dyplomowy sprawdzający wiedzę zdobytą w trakcie aplikacji.
8. złożyła ślubowanie przed prezesem Krajowej Rady Biegłych Rewidentów lub innym upoważnionym członkiem Krajowej Rady Biegłych Rewidentów.

Do rejestru może być wpisana również osoba fizyczna, która posiada uprawnienia do wykonywania zawodu biegłego rewidenta, uzyskane w innym państwie Unii Europejskiej, po złożeniu z wynikiem pozytywnym, przed Komisją, egzaminu w języku polskim z prawa gospodarczego, w zakresie niezbędnym do wykonywania czynności rewizyjnych, obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej.

Do rejestru może być wpisana również, na zasadzie wzajemności, osoba fizyczna, która posiada uprawnienia do wykonywania zawodu biegłego rewidenta, uzyskane w państwie trzecim, jeżeli spełnia wymagania w zakresie kwalifikacji zawodowych zgodne z warunkami określonymi w ustawie lub równoważne oraz złoży z wynikiem pozytywnym, przed Komisją, egzamin w języku polskim z prawa gospodarczego, w zakresie niezbędnym do wykonywania czynności rewizyjnych, obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej.